Denkend aan Ron - Hetty Tondeur

{Foto's volgen! / pictures and translation will be published later}
Denkend aan Ron, denk ik aan de vrijheid van de tijd waarin we elkaar leerden kennen.

Ik denk aan zijn lach en zijn manier van doen; interesse tonen in de ander, makkelijk kunnen omgaan met mensen, zijn vrolijke verhalen, zijn humor en zijn snelle manier van denken. Ik denk aan Sting, poolen, geel eten en frietjes met kroketten. Ik denk aan Karina, Sebastian en Pernille en de jaarlijkse kerstkaart van zijn mooie gezin. Ook denk ik aan the Irish Pub in Amsterdam, zijn trouwdag in Noorwegen en zijn ouders en zus.

Ik denk aan een hele fijne vriendschap. Een blijvende vriendschap. Een gevoel van verbondenheid. Ron is iemand die voor altijd in mijn leven zal blijven.

Ron en ik leerden elkaar kennen eind augustus 1994 tijdens de introductieweek van de opleiding HBO-MBRT in Haarlem. Ron was 18 jaar oud en ik was 19 jaar. De introductieweek werd georganiseerd door ouderejaars studenten voor de nieuwe eerstejaars studenten van de opleiding. We waren ongeveer met 50 mensen. De meeste studenten kwamen over heel Nederland naar Haarlem om te studeren en kenden elkaar dus niet. We stonden allemaal aan het begin van een nieuwe fase in ons leven. Een fase waarin we naast studeren ook op weg zouden gaan naar volwassenheid.

Gedurende de introductieweek verbleven we bij een kanovereniging aan de rivier het Spaarne in Haarlem. We sliepen in een grote ruimte op een matje en slaapzak die we zelf hadden meegenomen. Ron lag 3 matjes bij mij vandaan. Hij stelde zich voor als Ronnie. Ik vond hem meteen aardig en gezellig. Hij was vrolijk, levendig, maakte met iedereen een praatje, maakte grappen en zorgde voor een leuke sfeer. Hij had volgens mij ook speelkaarten meegenomen. Ik zie namelijk voor me dat we met een aantal mensen zittend op de grond aan het kaarten en kletsen zijn. De introductieweek stond in het teken van kennismaken. Er waren allerlei activiteiten voor ons georganiseerd. Zo zijn we met zijn allen van Haarlem naar Amsterdam gefietst voor een bezoek aan het sexmuseum. We hadden een speurtocht door Haarlem om de stad beter te leren kennen. We zijn gaan zwemmen in een zwembad zodat iedereen zich ook weer een beetje kon wassen. En we gingen uit in de stad. Een ontzettend intensieve week. Na die week wist iedereen wie Ron was. Hij viel op. Hij was een van de weinige jongens en door zijn manier van contact maken en aanwezig zijn werd hij opgemerkt. Hij was iemand die door iedereen vrijwel meteen aardig werd gevonden. In deze week is onze vriendschap ontstaan. Een vriendschap waar ik graag over wil vertellen.

De foto waarop we allebei een "big smile" hebben, symboliseert voor mij de vriendschap die wij in die tijd hadden. Deze foto is gemaakt in juni 1995. Samen met Ron probeer ik de zelfontspanner uit van het nieuwe fototoestel dat ik voor mijn verjaardag had gekregen. We hebben vreselijk lol om het feit dat het rode lampje gaat knipperen en we niet precies weten wanneer het fototoestel af zal gaan...

Als ik aan Ron denk uit die tijd dan zie ik zijn donkere halflange krullende haren, olijke ogen, zijn Camel rugzak (vol met boeken en map voor school, volgens mij nam hij altijd alles mee), lange blauwe fleece jas en spijkerbroek. Ik zie hem pulken aan zijn handen. Op het stukje huid tussen je duim en wijsvinger. Ik zie hem lopen met zijn rugzak over zijn rechter schouder. Hier en daar een praatje makend. Of druk aan het oefenen in een van de praktijklokalen. Ik zie hem een witte boterham met kaas of hagelslag eten. Hij kocht zijn brood altijd bij de bakker in Heemstede. Hij ging daar bijna dagelijks naar toe om zijn halfje wit te halen en even bij te praten met het meisje achter de toonbank. In de loop van de jaren werd "het meisje van de bakker" een begrip. Soms zei hij met een glimlach: " Ik moet gaan. Het meisje van de bakker wacht op me".

Ten tijde van deze foto ben ik dus net jarig geweest. Ik kreeg van Ron een schroevendraaier waar ik tot op de dag van vandaag nog veel plezier van heb. Ook kocht hij een bal voor me. Toen we buiten gingen voetballen zat de bal binnen 5 minuten in een boom en dat was het dan. Hier hebben we nog vaak over gelachen.

Ron en ik woonden beide op kamers. Ik woonde met 3 mede-bewoners op een bovenwoning in Haarlem. Ron woonde in Heemstede bij een gezin. Hij heeft hier zijn hele studententijd gewoond. Zijn kamer was een zolderetage, met eigen keuken. De douche en toilet deelde hij met het gezin. In zijn kamer stond een groot bureau met bureaustoel, een boekenkast, tv, stereo-installatie, bed en nog 1 of 2 lekkere stoelen. Er hingen meerdere posters van Esscher aan de muur. De afbeeldingen van deze posters toonden onmogelijke situaties. Als je goed keek, merkte je dat het niet kon wat je zag. De afbeeldingen fascineerde hem.

Het gezin waar hij woonde, had 4 kinderen. Zij hadden een antroposofische levensstijl. Ron at wel eens met ze mee. Dan vertelde hij de volgende dag met een vies gezicht wat hij had gegeten. Over vies gesproken, doet me denken aan het toilet. Deze werd slecht schoon gemaakt. Ron verontschuldigde zich hier altijd voor, terwijl hij er ook niet veel aan kon doen. Hij adviseerde om vooral niet op de wc-bril te gaan zitten.

In het begin van het eerste jaar gingen Ron en ik vaak bij elkaar eten. De eerste keer dat ik bij hem ging eten weet ik nog heel goed. Ik kwam binnen en moest op de lekkerste stoel gaan zitten en we begonnen met een kopje thee. "Wat voor thee wil je?" Hij had wel 20 soorten losse thee in blikjes. Ron wilde een goede gastheer zijn. Hij was toen erg onrustig. Het mocht me aan niets ontbreken. Op een gegeven moment kon ik hem overtuigen dat het echt goed was zo. En er ontstond een situatie waarin hij wat rustiger werd en ik me op mijn gemak voelde. Achteraf denk ik dat hier de kracht van onze vriendschap zat. Ron was levendig, praatte makkelijk en kon mij op mijn gemak stellen en ik was rustig, kon goed luisteren en hem afremmen als dat nodig was.

Daar zaten we dan met een kopje thee. Stroopwafel erbij. Muziek aan. We luisterden oa naar Sting, naar Nederlandstalige liedjes van bijvoorbeeld Harrie Jekkers maar ook naar de nieuwste hits in de popmuziek van die tijd. Ron vertelde over de sterke band die hij met zijn zus had. Hij sprak over zijn ouders, zijn hond en zijn vriendin die hij op dat moment had. We spraken over de belevenissen van het weekend, wat er op donderdagavond in de soos allemaal was gebeurd en over de mensen die we hadden ontmoet. We hadden gewoon veel lol. We zijn nooit verliefd op elkaar geweest. Ik denk dat mede daardoor deze fijne vriendschap kon bestaan.

We aten vaak met zijn drieen bij elkaar. Arianne, Ron en ik. Ook kwam het voor dat we met meer mensen waren. Bij Ron aten we altijd frietjes. Friet was zijn specialiteit. Heerlijke franse frietjes met bitterballen of een kroket. Hierbij serveerde Ron dan de meest uiteenlopende sauzen en kruiden. Ketchup, mayonaise, curry, appelmoes, patatkruiden en niet-te-vergeten de mayonaise van de MacDonalds. Daar was hij supertrots op.

Op een gegeven moment heb ik hem verteld dat ik ook graag wat groente wilde eten bij de frietjes. Dat snapte hij wel. Vanaf die tijd was er altijd een komkommer, tomaat of wat sla voor bij de frieten. Ron vroeg dan lachend: "Kom je bij me eten. Ik heb ook een komkommer!"

Ik heb ooit eens geel eten gemaakt voor Ron en Arianne. Geniaal vond Ron dat. Hij heeft heel vaak gezegd, weet je nog Hetty.. geel eten! Ik maakte een gerecht met kip en rijst en geelkleurige ingrediënten. Een paprika, maïs, prei, ananas en kerriesaus.

Ron was geliefd en hij was erg goed op school, zowel in de theorievakken als in de praktijkvakken. Hij oefende veel in de praktijklokalen en hielp dan ook anderen. Dat vond hij leuk. Ik weet nog dat hij zo ontzettend goed kon echoën, ik was daar echt van onder de indruk. Hij wist altijd meer en kon altijd meer dan er getoetst werd.

Na school gingen we samen regelmatig poolen. We hadden hiervoor ons eigen poolcafe gevonden. Een schimmig, donkere kroeg waar voornamelijk hardrockers kwamen. Wij kwamen daar vaak tegen het eind van de middag. Dan was het stil, er waren hooguit een aantal vaste klanten. Achterin stonden 2 of 4 pooltafels. Onze tafel was links achterin. Ron was goed in poolen. Ik werd steeds beter. We dronken een biertje (liefst een wit biertje) speelden een aantal spellen en spraken over van alles en nog wat. Op een gegeven moment spraken we af dat wanneer we oud en versleten zouden zijn, dat we dan nog steeds een poolafspraak zouden moeten maken. We zouden dan alleen maar te hoeven zeggen: "Links achterin." Dit gevoel van een vriendschap dat zou blijven, wat er ook zou gebeuren heb ik altijd gehouden.

In 1998 loopt onze studententijd naar het einde. Ron komt terug van zijn buitenlandse stage in Noorwegen. Hij is enorm verliefd! Op Karina. Hij vertelt uitvoerig over hun ontmoeting. Liefde op het eerste gezicht. Elke avond belt hij met haar. Ook op een avond waarop Arianne en ik bij hem zijn. Het verbaast me dan hoe goed hij al Noors spreekt. Het wordt al snel duidelijk dat hij echt voor Karina wil gaan en dat hij naar Noorwegen gaat verhuizen. Langzaamaan sluiten we onze studententijd af en rollen we in een nieuw leven. Ron verhuist naar Noorwegen, Arianne gaat naar Israël en ik blijf in Haarlem.

Vanuit Noorwegen leerde Ron me om een emailadres aan te maken bij hotmail. Hij stuurde regelmatig emails en foto's. In het begin kon ik zijn email alleen op het werk lezen. Ik weet nog goed dat Sebastian werd geboren. Ik had nachtdienst en op een rustig moment checkte ik mijn email en ik trof een bericht van Ron over de geboorte van Sebastian en daarbij een paar foto's. Daar zat ik dan midden in de nacht op de röntgenafdeling naar foto's te kijken van een prachtige baby en twee hele trotse ouders. Heel bijzonder vond ik dat. Het was voor mij de eerste keer dat een vriend een baby had gekregen.

Eerder dat jaar had Ron ons verteld dat hij zou gaan trouwen met Karina. Arianne en ik wilden daar graag bij zijn. We planden een vakantie. Arianne nam haar toenmalige man Alex mee en ik nam een vriendin mee. Met de trein zijn we via Duitsland, Denemarken, Zweden, naar Noorwegen gegaan. Ons eindpunt was Stavanger. Het was een prachtige reis. Gedurende die reis namen we een vlieger mee als kado achteraf denk ik... een vlieger? Ron en Karina waren er erg blij mee (zie foto).

Een paar dagen na de trouwerij was er tijd om samen met Ron een wandeling te maken. We zijn naar Preikestolen gereden en hebben deze beklommen. Ron maakte graag foto’s (zie foto). Het was heel fijn om bij zijn huwelijk te zijn geweest. Als ik naar Ron en Karina keek, zag ik een mooi stel. Ik realiseerde me ook dat het allemaal snel was gegaan. Ron was getrouwd en papa.

Ron en Karina kwamen regelmatig naar Nederland. We probeerden elkaar jaarlijks te zien. Zo zijn Arianne en ik een keer naar Roosendaal geweest, hebben Ron en Karina een aantal dagen in een hotel in Zandvoort overnacht en zijn we met elkaar naar het Esschermuseum in Den Haag geweest(zie foto).Toen was Pernille nog heel klein en bleef Sebastian in Roosendaal.

Op een gegeven moment spraken we jaarlijks zo rond de Sinterklaastijd af in the Irish Pub in Amsterdam. Serge en zijn vriendin waren daar ook bij. Het was altijd fijn om elkaar te zien. Ron vertelde dat hij heel lang teerde op onze ontmoetingen. Tijdens deze ontmoetingen spraken we over onze studententijd en over ons leven. Ron vertelde trots over Pernille en Sebastian. Hij vertelde ook dat hij heimwee had en graag terug naar Nederland zou willen. Naar mijn idee lieten Ron en Karina die mogelijkheid open, wellicht zouden ze naar Nederland komen als de kinderen wat groter zouden zijn.

Ron vroeg ondertussen hoe duur de huizen in Nederland waren en of er nog steeds voldoende banen waren. Ik vond het moeilijk om te zien dat hij heimwee had. Ik kon er eigenlijk niet veel mee en hoopte dat hij zijn draai zou vinden in Noorwegen. Want hij had een mooi gezin en Stavanger leek mij een leuke plaats om te wonen.

Onze levens veranderden. Hij had een gezinsleven in Noorwegen. Ik kreeg mijn gezinsleven in Haarlem. We bleven mailen. Hij liet de foto's zien van de verbouwing van zijn huis, foto's van de marathon in Rotterdam en Stockholm en foto's van de kinderen. Heel soms belden we ook. Afspreken in Amsterdam werd vaak pas op het allerlaatste moment geregeld. Ron wilde graag afspreken maar had ook een druk programma als hij in Nederland was. Het contact werd minder maar mijn gevoel van verbondenheid niet. Het leek me goed om hem niet te veel te voeden met verhalen uit Nederland. Ik hoopte namelijk dat hij zich steeds meer thuis zou gaan voelen in Noorwegen. Dus als ik niets hoorde, liet ik ook niet snel wat van mij horen. Toen ik zwanger was in 2008 reageerde hij daar heel enthousiast op. Hij was heel blij voor me. Bij de geboorte van mijn dochter stuurde hij een hele lieve kaart en maakte Pernille een mooie tekening. Fijn vond ik dat.

Elk jaar kreeg ik een sms voor mijn verjaardag. Elk jaar kwam er een mooie kerstkaart met een foto van zijn gezin. Ron beschreef dan de belangrijkste gebeurtenissen van het jaar. Ik vond het altijd heel leuk om te krijgen Het viel me elk jaar weer op dat Ron er steeds volwassener uit ging zien. Hij werd echt een man.

Ik had gehoopt dat we elkaar weer meer zouden gaan zien als de drukste periode van ons gezinsleven achter ons zou liggen. Het laatste wat ik Ron heb gemaild in de zomer van 2009 is: Ik heb zin om weer eens naar Noorwegen te komen. Het is zo lang geleden dat ik bij je ben geweest en het lijkt me fijn om elkaar weer eens te spreken.

Karina, Sebastian, Pernille, Jeanneke, Leon en Nicole jullie zijn altijd welkom bij mij. Ron blijft in mijn gedachten. Hij zal met mij mee blijven leven. Ik vond hem een heerlijk mens.


Hetty